MENTER MOCH CYMRU & CFFI CYMRU
Cystadleuaeth Pesgi Moch 2022
Mewn ymgais i annog y genhedlaeth nesaf o geidwaid moch ac i gael ffermwyr i feddwl am foch fel opsiwn arallgyfeirio ymarferol, dyfarnwyd pum perchyll yr un i chwe aelod o CFfI Cymru fel carreg gamu i mewn i’r diwydiant moch. Yr aelodau hyn oedd: Rebecca o CFfI Abergwaun, Sir Benfro, Carys o CFfI Llangadog, Sir Gâr, Rhys a Jack o CFfI Gŵyr, Morgannwg, Frances o CFfI Pontsenni, Brycheiniog, a Leah & Alis o CFfI Nantglyn, Clwyd.
Canlyniadau Menter Moch
Senglau Menter Moch
1af – Rebecca, CFfI Sir Benfro
2il – Leah & Alis, CFfI Clwyd
3ydd – Frances, CFfI Brycheiniog
4ydd – Carys, CFfI Sir Gâr
5ed – Jack & Rhys, CFfI Morgannwg
Parau Menter Moch
1af – Leah & Alis, CFfI Clwyd
2il – Rebecca, CFfI Sir Benfro
3ydd – Frances, CFfI Brycheiniog
4ydd – Carys, CFfI Sir Gâr
5ed – Jack & Rhys, CFfI Morgannwg
Roedd cystadleuaeth Menter Moch nid yn unig yn cynnwys dangos eu moch yn y Ffair Aeaf, ond roedd hefyd yn cynnwys rhaglen hyfforddi, gwerth 40% o’r gystadleuaeth gyfan.
Prif Bencampwr Menter Moch
– Rebecca, CFfI Sir Benfro
Wedi i holl gystadlaethau Menter Moch ddod i ben, aeth enillwyr y dosbarthiadau Parau (Leah & Alis) a’r Senglau (Rebecca) i mewn i Bencampwriaeth y Ffair Aeaf a braf yw cyhoeddi fod rhai o’n haelodau wedi dod i ffwrdd yn fuddugol!
Pencampwr Wrth Gefn Cyffredinol y Ffair Aeaf
– Leah & Alis, CFfI Clwyd
Roedd yr enillwyr yn wynebu heriau magu eu moch eu hunain wrth iddynt baratoi ar gyfer Ffair Aeaf Frenhinol Cymru. Dyma ychydig eiriau gan Carys wrth iddi gael ei dewis i dderbyn y moch;
Fy enw i yw Carys ac rwy’n aelod o glwb ffermwyr ifanc Llangadog yn Sir Gâr. Rwyf wedi cael fy magu ar fferm bîff a defaid yn y Sir Gâr. Gwelais y cyfle i fagu nifer fach o foch, o ddiddyfnwyr i besgi, fel cyfle dysgu mewn sector arall a fydd yn ehangu fy sylfaen wybodaeth cyn mentro i’r sector ar raddfa fwy. Bydd y cyfle i gadw menter arall hefyd yn dod â mwy o gymysgedd i’r busnes ffermio. Mae’r moch yn cael eu cadw dan do mewn twnnel polythen wedi’i awyru’n dda. Sefydlwyd y poly-twnnel yn wreiddiol i gadw defaid yn ystod y tymor wyna ond ers hynny mae wedi dod yn gartref addas iawn i’r moch. Roeddwn yn gallu cadw llygad ar y moch bach 24 awr y dydd, 7 diwrnod yr wythnos oherwydd bod y system gamerâu presennol yn ei le.
Mae’r Ffair Aeaf yn dod yn nes sy’n golygu bod y gwaith paratoi wedi hen ddechrau. Rwy’n glanhau ac yn cerdded y moch yn ddyddiol gyda’r bwrdd a’r ffon yn y gobaith o’m paratoi i a’r moch yn barod ar gyfer y gystadleuaeth. Mae paratoi ar gyfer y Ffair Aeaf yn newydd i mi gan nad oes gennyf unrhyw brofiad blaenorol gyda dangos anifeiliaid.
Mae fy mhrofiad gyda’r gystadleuaeth hyd yn hyn wedi dangos i fod yn agoriad llygad. Mae’r diwydiant moch wedi ehangu fy ngwybodaeth yn aruthrol ac ers hynny wedi sylweddoli bod y moch yn gymeriadau gwych. Dwi’n gobeithio gwerthu’r cig mewn bocsys o fochyn llawn, hanner, chwarter neu hanner chwarter gyda joints, bol porc, golwythion a selsig. Pan ddaeth y moch, sefydlais dudalen Facebook i hysbysebu fy menter busnes, gan ei alw’n Moch Cadog.
Carys, CFFI Llangadog, Sir Gâr
Fy nghynllun ar gyfer y dyfodol yw cadw un o’r euogrwydd ymlaen ar gyfer bridio a gobeithio gwerthu mwy o focsys cig yn y dyfodol.
Cyn y Ffair Aeaf, dywedodd Frances o Frycheiniog wrth CFfI Cymru;
O oedran ifanc, rwyf wedi bod yn ymwneud â’n fferm bîff a defaid deuluol sydd wedi’i lleoli yng nghanol y Bannau Brycheiniog. Rwyf wrth fy modd fy mod wedi cael fy newis ar gyfer Cystadleuaeth Pesgi Moch Menter Moch Cymru a CFfI Cymru ac mae wedi bod yn gyfle gwych i geisio cefnogaeth a mentora i adeiladu ar fy ngwybo bresennol am fagu moch ac i ddatblygu fy sgiliau marchnata.
Mae’r gystadleuaeth wedi rhoi’r hyder a’r cyfle i mi brofi addasrwydd menter foch ar ein fferm deuluol tra’n dangos manteision ffynhonnell incwm amgen. Mae hyn yn arbennig o allweddol ar adeg lle’r ydym yn gweld gostyngiad mewn taliadau cymhorthdal ac wedi caniatáu imi ganolbwyntio ar ddatblygu ardaloedd ar y fferm nad ydynt yn cael eu defnyddio’n ddigonol ar hyn o bryd gan fy mod yn magu’r moch mewn rhan o’n coetir nad yw wedi’i heithrio o stoc o dan ein contract Glastir.
Mae magu’r moch yn y coetir hefyd yn rhoi USP i mi ar gyfer gwerthu’r cig yn uniongyrchol, ochr yn ochr â’r agwedd brid prin lle mae Saddlebacks yn frid o’m dewis a fydd yn fy nghefnogi i roi fy hyfforddiant marchnata ar waith! Hyd yn hyn, rwyf wedi datblygu logo a thudalennau cyfryngau cymdeithasol i ddechrau denu rhai gwerthiannau.
Rwy’n mwynhau bod yn rhan o’r gystadleuaeth yn fawr iawn, ac wedi mwynhau’r cyfleoedd niferus sydd wedi dod yn ei sgil, gan gynnwys cwblhau fy nhystysgrif Lles Anifeiliaid Wrth Drafod (AROS), ac rwy’n edrych ymlaen at fynychu cwrs cigyddiaeth deuddydd, a dangos yn y Ffair Aeaf ar ddiwedd y mis!
Frances, CFfI Brycheiniog
Ar ôl ychydig ddyddiau prysur yn Ffair Aeaf Frenhinol Cymru, Rebecca oedd y Beirniaid Ela a Daniel yn Bencampwr Cyffredinol Menter Moch. Dyma beth ddywedodd Rebecca wrth CFfI Cymru yn yr wythnosau cyn y gystadleuaeth;
Gan fy mod yn awyddus i arallgyfeirio ar y fferm deuluol, ond yn ansicr pa fath o arallgyfeirio i’w wneud, teimlais fod cystadleuaeth pesgi moch Menter Moch a’r CFfI yn swnio fel ffordd wych o sefydlu menter newydd ar y fferm tra’n cael digon o gefnogaeth a hyfforddiant drwy’r amser. .
Penderfynais addasu sied a ddefnyddir fel arfer i fagu lloi i fagu’r moch ar system dan do. Mae’r moch yn cael eu bwydo pelenni magu ar system ad-lib ac rwyf wedi bod yn rhoi rhywfaint o laeth gwastraff iddynt.
Er mwyn paratoi ar gyfer y sioe, rydw i wedi bod yn trin y moch yn rheolaidd er mwyn iddyn nhw ddod i arfer â chael eu rheoli gyda’r bwrdd a’r ffon.
Rwyf wedi mwynhau bod yn rhan o’r gystadleuaeth yn fawr iawn ac mae wedi gwneud i mi ystyried dilyn y fenter moch ar y fferm yn barhaol. Mae’r holl sesiynau hyfforddi gyda phobl amrywiol o fewn y diwydiant wedi bod yn amhrisiadwy. Ni allaf aros yn awr i gystadlu â’r moch yn y Ffair Aeaf ac i weld moch y cystadleuwyr eraill i gyd.
Rebecca, CFfI Abergwaun, Sir Benfro
Menter Moch Cymru
Ni fyddai’r gystadleuaeth hon yn bosibl heb gefnogaeth barhaus Menter Moch Cymru.